Dlaczego terminal LNG w Kłajpedzie?

Na podjęcie decyzji o budowie terminalu LNG na Litwie wpłynęły dwa główne czynniki: wysoka cena gazu sprowadzanego z Rosji oraz konieczność dostosowania się do wymagań unijnych w zakresie posiadania alternatywnych źródeł zaopatrzenia w gaz. Decyzja zapadła na początku 2010 roku. Wtedy to Łotwa i Estonia uzyskały 15% rabat na gaz importowany z Rosji, podczas gdy Litwa nadal musiała płacić za gaz od potężnego sąsiada tę samą stawkę. W tamtym czasie Litwa była w 100% uzależniona od dostaw gazu
ze Wschodu. By chronić się przed cenami narzucanymi przez Rosjan, ale i zapewnić sobie inne źródło dostaw gazu, na co Litwa miała czas do 2014 roku, postanowiono wybudować terminal.

Terminal litewski jest terminalem pływającym. Spółka Klaipedos Nafta dzierżawi od norweskiej spółki Hoegh LNG statek Independence o pojemności 170 tys. m3. Za dzierżawę Litwini płacą 189 000 $ dziennie. Umowa podpisana została na 10 lat, obowiązuje od 2014 do 2024 roku. W czasie obowiązywania umowy Litwa zapłaci Norwegom prawie 690 mln $. Po tym czasie Litwini będą mogli wykupić statek. Ostatnio jednak rozważany jest wcześniejszy wykup metanowca, co, zdaniem litewskiego ministra energetyki Rokasa Masiulisa, zmniejszyłoby koszty utrzymania terminalu i pozwoliłoby na obniżenie cen gazu.

FOT. 3 Dostawa testowa LNG do terminalu w Świnoujściu (źródło: Gaz System)
 

Mała zdolność magazynowania

Terminal LNG w Kłajpedzie jest w stanie przesłać do sieci 3,7 mld m3 gazu rocznie (10,2 mln m3 dziennie). Dostarczany do terminalu LNG musi być praktycznie w całości od razu regazyfikowany, a gaz musi szybko trafiać do odbiorców, gdyż zdolność magazynowa terminalu, która ogranicza się jedynie do zbiorników metanowca, wynosi 170 000 m3. Pozwala to na zgromadzenie gazu skroplonego w ilości nieznacznie przekraczającej jedną dostawę statkiem o pojemności 140 000 m3, które to do tej pory przyjmuje terminal w Kłajpedzie [49]. LNG może być dostarczany do litewskiego terminalu metanowcami o pojemności 65 tys. – 160 tys. m3 [5].

Budowa litewskiego terminalu polegała na przygotowaniu infrastruktury niezbędnej do zacumowania i obsługi metanowca, na którym przeprowadzana jest regazyfikacja LNG oraz budowie gazociągu o długości 18 km, łączącego port z najbliższą stacją pomiarową przy sieci przesyłowej [50].

FSRU Independence przybył do Kłajpedy 27 października 2014 r., pierwszy komercyjny transport LNG dotarł 23 grudnia 2014 r., a oficjalnie komercyjną działalność terminal rozpoczął 1 stycznia 2015 r. Planowany jest dalszy rozwój terminalu, polegający na budowie platformy z dwoma stanowiskami do załadunku autocystern LNG. Inwestycja ta ma zostać zakończona jesienią 2017 r. W planach jest również utworzenie infrastruktury umożliwiającej bunkrowanie statków [8].

Na początku działalności możliwości sprowadzania gazu przez terminal były ograniczone, co miało związek z określonymi możliwościami przesyłu gazu istniejącą siecią. Do października 2015 roku sieć przesyłowa mogła odebrać 165 771 nm3/h, czyli niespełna 1,5 mld nm3 rocznie. Po oddaniu do użytku gazociągu Klaipėda-Kuršėnai do sieci będzie można wtłaczać całość gazu z terminalu, czyli max 428 398 nm3/h.