Na zlecenie UOKiK od połowy września Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej przeprowadzają interwencyjne kontrole zestawów do wyplatania bransoletek. Pierwsze próbki kolorowych gumek i zawieszek  zostały pobrane  zarówno z małych punktów sprzedaży detalicznej, jak i sieciowych sklepów z zabawkami. Trafiły do specjalistycznego laboratorium UOKiK w Łodzi, które zbadało obecność związków chemicznych -ftalanów. Przebadano także próbki wyrobów zatrzymane na granicy przez służby celne.

Niebezpieczne ftalany

Związki z grupy ftalanów, czyli estrów kwasu ftalowego, są obecne w zabawkach z tworzyw sztucznych, nadając  im m.in. elastyczność. Dopuszczalne stężenie ftalanów w zabawkach to 0,1 proc. masy z ich dodatkiem.  Występowanie tych związków w stężeniach wyższych niż dopuszczalne jest niebezpieczne dla dzieci z uwagi na ich negatywny wpływ na gospodarkę hormonalną, w szczególności rozrodczość.

Jak wynika z analizy specjalistycznego laboratorium UOKiK, pierwsze przebadane 5 próbek dostępnych na polskim rynku kolorowych gumek do wyplatania bransoletek nie zawiera szkodliwych substancji. Analizowane akcesoria to m. in. gumki w zestawach po 19,15 i 6 kolorów.

Szkodliwe zawieszki zatrzymane na granicy

Niestety, potwierdziły się doniesienia medialne o występowaniu ftalanów w dwóch próbkach zawieszek zatrzymanych przez służby celne na granicy. Jak wynika z analizy laboratorium, w badanych zabawkach zostały przekroczone normy ftalanu di (2-etyloheksylu) o co najmniej 28 proc. w jednym zestawie oraz o co najmniej 4,5 proc. w drugim. Zakwestionowane akcesoria to komplety zawierające odpowiednio 12 i 14 różnego rodzaju zawieszek. W związku z otrzymanymi wynikami towar nie zostanie dopuszczony do swobodnego obrotu na terenie Unii Europejskiej. 

Obecnie na terenie całego kraju pobierane są kolejne próbki - zarówno przez organy celne, jak i Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej. Laboratorium w Łodzi bada na bieżąco kolejne próbki gumek i zawieszek.

Badania kontrolne

Dodatkowo, w ramach planowych kontroli do końca roku Urząd zaplanował badania laboratoryjne zabawek (w tym bransoletek i zawieszek, bez względu na kraj wytworzenia) pod kątem występowania w nich niedozwolonych substancji chemicznych. Średnio w każdym kwartale laboratoryjnie badanych jest około 60 próbek różnego rodzaju zabawek pod kątem spełniania właściwości chemicznych.

W 2013 r. Prezes UOKiK wszczął 132 postępowania administracyjne dotyczące zabawek i wydał 23 decyzje nakładające obowiązki na przedsiębiorców, którzy wprowadzili do obrotu zabawki niespełniające wymagań, w tym zawierające niedozwolone substancje chemiczne (w pierwszym półroczu 2014 r. Urząd wydał 9 takich decyzji). W przypadku wykrycia niebezpiecznego produktu UOKiK informuje także inne państwa członkowskie za pomocą systemu RAPEX.

 Źródło: UOKiK