Jak pan ocenia możliwości zwiększenia rodzimego wydobycia gazu, w tym gazu łupkowego? Jakie są plany PKN ORLEN w tym zakresie?
Nasza spółka ORLEN Upstream, która prowadzi prace w poszukiwaniu gazu łupkowego, wykonała dotychczas w Polsce 10 otworów badawczych, z czego 3 to odwierty horyzontalne, a w dwóch z nich przeprowadzone zostały zabiegi szczelinowania hydraulicznego. Łącznie w Polsce wykonano dotychczas zaledwie 64 otwory w poszukiwaniu złóż niekonwencjonalnych, z których nieliczne poddano testom produkcyjnym. Etap poszukiwań, na którym się znajdujemy, nie uprawnia do wyciągania jednoznacznych wniosków na temat przyszłej opłacalności eksploatacji gazu ziemnego i ropy naftowej z polskich łupków. Na podstawie przeprowadzonych dotychczas w Polsce badań i testów złożowych staramy się jednak formułować pierwsze wnioski dotyczące jakości rodzimych złóż niekonwencjonalnych. Analizy zgromadzonych danych wskazują, że mamy do czynienia ze skałami o umiarkowanych parametrach kolektora złożowego i cechuje je wysoka różnorodność w obrębie tego samego basenu, co wymaga dalszych prac badawczych. Jakość złóż ma z kolei bezpośredni wpływ na efektywność ich udostępniania, a więc na poziom wydobycia. Zagadnienia te zostały szczegółowo omówione podczas dwudniowej konferencji ShaleScience, która odbyła się w czerwcu 2014 roku. Osiągane w testach wydajności gazu z otworów wiertniczych po szczelinowaniu przytaczał między innymi w swojej prezentacji Paweł Poprawa z Instytutu Studiów Energetycznych, określając ich poziom na < 10 tys. m3/dobę. Wartości te należy analizować w kontekście wysokich w Polsce kosztów poszukiwań i udostępniania złóż, co bezpośrednio wpływa na oceny dotyczące potencjalnej opłacalności eksploatacji. Niemniej jednak, jak zaznaczono na wstępie, ogólna liczba wykonanych dotychczas zabiegów intensyfikacji jest zbyt mała, aby – również w kontekście regionalnego zróżnicowania jakościowego złóż – definitywnie określić ich potencjał wydobywczy już dziś. Pamiętajmy, że polskie warunki geologiczne są inne, a wręcz trudniejsze od tych panujących w „łupkowych” basenach północnoamerykańskich. Zdefiniowaliśmy czynniki, które to warunkują. Są nimi: wiek skał, większa głębokość zalegania, inny skład mineralny, inne poziomy zawartości materii organicznej oraz duża złożoność budowy geologicznej polskich basenów wynikająca z ich historii powstawania i późniejszego przeobrażania w kolejnych erach geologicznych. Wypracowanie prawidłowego podejścia do złóż niekonwencjonalnych w USA zajęło inżynierom dwie dekady, powinniśmy więc bogatsi o zebrane dotychczas wnioski i dane skupić się na pogłębianiu wiedzy poprzez wykonywanie kolejnych odwiertów i zabiegów szczelinowania. PKN ORLEN przygotowuje się obecnie do wykonania kolejnego zabiegu intensyfikacyjnego, a także czwartego już otworu horyzontalnego, konsekwentnie realizując program prac poszukiwawczych.
 

Rozmawiali: Aleksandra Grądzka-Walasz i Tomasz Olejarnik
Cały wywiad został opublikowany w grudniowym magazynie Chemia Przemysłowa 6/2014

fot. PKN ORLEN