Audyt energetyczny przedsiębiorstwa
Zapisy projektu ustawy o efektywności energetycznej nakładają na duże przedsiębiorstwa nowy obowiązek (art. 22 ust.1 projektu ustawy) – okresową realizację audytu energetycznego przedsiębiorstwa (co 4 lata). Audyt ten, powołując się na zapisy art. 23 ust.1, ma być zrealizowany starannie (przywołanie m.in. takich narzędzi jak analizy cyklu życia urządzenia) i praktycznie dla całego przedsiębiorstwa. Raport z audytu może być poddany wyrywkowej kontroli zleconej przez Prezesa URE. Podmioty, których obowiązek ten będzie dotyczyć, muszą go zrealizować po raz pierwszy do 5 grudnia 2015 r. (art. 35 projektu ustawy). Szacuje się, że nowym obowiązkiem będzie objętych około 2500 krajowych przedsiębiorstw. Celem wprowadzenia tych regulacji jest poznanie potencjału oszczędności energii w dużych przedsiębiorstwach w ujęciu zasadności ekonomicznej planowanych działań. Obowiązek ten może zostać zrealizowany również poprzez posiadanie wdrożonego systemu zarządzania energią lub systemu zarządzania środowiskiem zawierającego działania o charakterze audytu energetycznego.

Omawiany obowiązek – jakby do niego nie podejść – będzie stanowił duże wyzwanie. Warto jednak spojrzeć na niego szerzej i spróbować go przełożyć na elementy, które przysłużą się lepszej kontroli procesów energetycznych zachodzących w przedsiębiorstwie, a przez to optymalizacji wskaźników produkcyjnych i kosztowych. Bazując na doświadczeniach ze zrealizowanych w różnych branżach audytów energetycznych, przede wszystkim w dużych przedsiębiorstwach, jak również na doświadczeniach zdobytych podczas realizacji wdrożeń systemów kontroli eksploatacji procesów energetycznych, stwierdzić można, że wyposażenie obiektowe w zakładach przemysłowych (w rozumieniu aparatury kontrolno-pomiarowej i dostępnych narzędzi informatycznych) często nie jest wykorzystywane w należyty sposób (więcej w [5]). W wielu przypadkach możliwe jest stosunkowo łatwe wdrożenie systemów bieżącej kontroli energochłonności procesu. Należy również podnieść kwestię analiz przedmodernizacyjnych, które nie zawsze są wykonywane, a jeszcze rzadziej sprawdzany jest stan po modernizacji (mający na celu weryfi kację założeń projektowych i zobowiązań kontraktowych wykonawcy modernizacji z praktyką eksploatacyjną). Tymczasem te dwa opracowania – analiza przed- i pomodernizacyjna – mogą stanowić podstawę do sporządzenia audytu wstępnego i końcowego w myśl obecnie obowiązującej ustawy.

Warto zatem spojrzeć na nowy obowiązek przez pryzmat opracowania i wdrożenia systemu zarządzania energią, w którym:
• zostaną zidentyfi kowane i zinwentaryzowane istotne dla bilansu energetycznego przedsiębiorstwa węzły technologiczne,
• opracowane zostaną zasady bazujące na tzw. dobrej praktyce inżynierskiej, w myśl których będą planowane i dokumentowane modernizacje instalacji i wszystkie działania proefektywnościowe,
• zostanie opracowany i wdrożony system bieżącej kontroli energochłonności procesów dla węzłów wrażliwych (bazując na zasadności biznesowej takich działań),
• zostaną opracowane użyteczne formy raportowe stanowiące z jednej strony materiał dla służb odpowiedzialnych za kontrolę procesu, a z drugiej wpisujące się w potrzeby otoczenia rynkowego, w którym znajduje się przedsiębiorstwo (w tym i nowy obowiązek, o którym mowa w niniejszym artykule).

Warto się zatem zastanowić nad sposobami spełnienia nowego obowiązku – takimi, które pozwoliłyby na osiągnięcie synergii z innymi działaniami, wspierającymi poprawę wskaźników techniczno-ekonomicznych funkcjonowania dużego przedsiębiorstwa.

***
Zapisy zawarte w projekcie nowelizacji ustawy o efektywności energetycznej wnoszą sporo zmian. Nowa ustawa będzie ukierunkowana raczej na działania planowane, co jest istotne zwłaszcza w przypadku tych przedsięwzięć, których opłacalność nie jest oczywista. Część z nowych zapisów – jak chociażby likwidacja przetargu na białe certyfi katy – zostanie pozytywnie przyjęta przez podmioty zobligowane i zainteresowane ustawą. Inne, jak np. okresowy obowiązek audytowania dużego przedsiębiorstwa lub substytuty pozwalające na spełnienie tego obowiązku, wiązać się mogą z wydatkami rzędu setek tysięcy złotych, ponoszonych w cyklu czteroletnim. Warto zatem już dzisiaj zastanowić się, w jaki sposób w nowej perspektywie prawnej wykorzystać inne niż dotychczasowe sposoby obniżenia energochłonności procesów, które jednocześnie pozwalają na obniżenie kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Literatura dostepna w redakcji

Cały materiał przeczytacie w magazynie Chemia Przemysłowa 1/2015

fot. photogenica