W dniach 25-29.01.2016 r. przedstawiciele Państwowego Instytutu Geologicznego wzięli udział w spotkaniach z ekspertami Unii Europejskiej oraz Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, którzy przybyli z wizytą do Polski, by w ramach programu ocen wzajemnych dokonać przeglądu obowiązujących w naszym kraju przepisów oraz regulacji i dobrych praktyk dotyczących metodologii oceny ryzyka zagrożeń oraz infrastruktury krytycznej. Organizatorem i gospodarzem wizyty unijnych ekspertów było Rządowe Centrum Bezpieczeństwa (RCB).

Program ocen wzajemnych
Program ocen wzajemnych jest nowym narzędziem Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności. Polega on na dobrowolnym poddaniu ocenie systemu zarządzania kryzysowego lub jego wybranych elementów przez kilkuosobowy zespół ekspertów zajmujących się tymi zagadnieniami w innych krajach.

Spotkanie w Rządowym Centrum Bezpieczeństwa

Pierwszego dnia wizyty (25.01.2016 r.), podczas spotkania w siedzibie Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, odbyła się dyskusja na temat oceny ryzyka oraz systemu zarządzania kryzysowego w kraju. Z ramienia PIG-PIB głos w dyskusji zabrali dyrektor Państwowej Służby Hydrogeologicznej dr L. Skrzypczyk, p.o. dyrektor ds. geoinformacji dr T. Nałęcz oraz p.o. dyrektor Państwowej Służby Geologicznej dr E. Majer.

Ryzyko z geozagrożeniami
27 stycznia, na spotkaniu w siedzibie Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, eksperci z PIG-PIB przedstawili zebranym zagadnienia ryzyka związanego z geozagrożeniami. Instytut reprezentowali: dyrektor E. Majer, dr T. Mrozek, dr inż. I. Laskowicz, dr J. Rubinkiewicz, dr M. Woźnicka i mgr A. Kowalczyk.

Pełniąca obowiązki dyrektora ds. Państwowej Służby Geologicznej dr Edyta Majer przedstawiła zakres działalności służb geologicznej i hydrogeologicznej, które na mocy ustaw pełni PIG-PIB. Następnie omówiła wybrane zagadnienia wpisujące się w procedury zarządzania ryzykiem, m.in. realizację projektu System Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO) oraz działania na rzecz identyfikacji i prognozowania zagrożeń związanych z wodami podziemnymi.

Problem osuwisk w Polsce
Ryzyko związane z osuwiskami w Polsce przedstawiła w imieniu zespołu realizującego projekt SOPO dr Teresa Mrozek, podkreślając znaczenie i wkład prowadzonych prac w poszczególne etapy analizy ryzyka i zarządzania ryzykiem. Prelegentka ukazała rozmieszczenie osuwisk w Polsce, przy czym zwróciła uwagę na zróżnicowanie podatności na osuwanie na terenie naszego kraju i wskazała regiony, gdzie tego typu geozagrożenie jest szczególnie uciążliwe. Wskazała też możliwości jakościowej oceny ryzyka osuwiskowego według metody macierzowej Rządowego Centrum Bezpieczeństwa oraz ilościową ocenę ryzyka w wybranych obszarach.

Dr T. Mrozek omówiła również dwa zasadnicze kierunki redukowania ryzyka: pierwszy, polegający głównie na działaniach ex-post, tj. na stosowaniu zabezpieczeń technicznych po katastrofie osuwiskowej oraz drugi, polegający na działaniach ex-ante, tj. na działaniach prewencyjnych, minimalizujących straty w przyszłości. W oba te nurty wpisuje się realizowany w Państwowym Instytucie Geologicznym projekt SOPO. Wyniki prac uzyskanych w ramach tego projektu, obejmujące inwentaryzację osuwisk i obszarów podatnych na osuwanie oraz monitorowanie osuwisk, są podstawowym źródłem informacji o zagrożeniu osuwiskowym, uwzględnianym zarówno w planach jednostek samorządu terytorialnego, jak i na etapie stabilizacji poszczególnych obiektów.

Zagrożenie z wodami podziemnymi
Następnie dr Małgorzata Woźnicka przedstawiła realizowane przez państwową służbę hydrogeologiczną zadania z dziedziny identyfikacji i prognozowania zagrożeń związanych z wodami podziemnymi, takich jak susze, niedobory wody, podtopienia, ascenzje wód zasolonych i zanieczyszczenia ujęć wód podziemnych. Szczególną uwagę dr Woźnicka poświęciła zjawiskom zmiany stanów wód podziemnych skutkujących niżówką hydrogeologiczną lub podtopieniami. Zaprezentowała procedury opracowywania komunikatów o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w kraju oraz prognozowania jej zmian, a w szczególności zagrożeń. Podkreśliła także konieczność podejmowania działań minimalizujących skutki występowania zagrożeń, takich jak susza powodująca niedobory wody, w tym ograniczenia w dostawach wody przeznaczonej do spożycia.

Po prezentacji nastąpiła dyskusja z udziałem gości zagranicznych, którzy pytali między innymi o system ostrzegania ludności cywilnej przed zagrożeniem osuwiskowym oraz współpracę PSG i PSH w ocenie ryzyka osuwiskowego i hydrogeologicznego.

System oceny ryzyka
Ostatnim punktem wizyty była uroczysta sesja zorganizowana w Rządowym Centrum Bezpieczeństwa, podczas której wizytujący Polskę eksperci Unii Europejskiej - L. Raeva z Bułgarii, O. Hattami ze Szwecji, C.T. Bicer z Turcji oraz J. Agius z Malty przedstawili system oceny ryzyka w swoich państwach. Po sesji podjęto dyskusję na temat oceny ryzyka związanego z geozagrożeniami i sposobem uwzględniania wrażliwości w tej ocenie. Uczestniczyli w niej również pracownicy PIG-PIB dyrektor państwowej służby hydrogeologicznej dr L. Skrzypczyk, dr Z. Frankowski, dr J. Rubinkiewicz, dr T. Mrozek i mgr A. Kowalczyk.

Przedstawiciele UE przez tydzień wnikliwie dokonywali przeglądu obowiązujących w Polsce przepisów oraz dobrych praktyk dotyczących oceny ryzyka zagrożeń. Teraz czekamy na ich raport wraz analizą i rekomendacjami.

 

Źródło: http://www.pgi.gov.pl
fot.: photogenica.pl