– Za nami kolejny ważny etap Projektu EFRA. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem to jeszcze w tym roku rafineria w Gdańsku z tej samej ilości przerabianego surowca będzie mogła produkować więcej oleju napędowego oraz paliwa lotniczego – podsumowuje Patryk Demski, wiceprezes Zarządu ds. Inwestycji i Innowacji Grupy LOTOS S.A.

Do tej pory Grupa LOTOS posiadała dwie instalacje do produkcji wodoru. Rafineria w Gdańsku zużywa obecnie w ciągu godziny ok. 13,5 tony wodoru. W ramach Projektu EFRA powstała trzecia. Jej wydajność to 2,5 tony tego gazu na godzinę. Nowo wybudowana instalacja pomyślnie przeszła ruch testowy, tym samy potwierdzone zostały parametry gwarantowane przez głównego wykonawcę firmę KT – Kinetics Technology. Firma KT do realizacji projektu zatrudnia szereg podwykonawców m.in. z rynku polskiego.

Wodór niezbędny jest na instalacjach: hydroodsiarczania benzyny z koksowania (CNHT), łagodnego hydrokrakingu (MHC) i hydroodsiarczania olejów napędowych (HDS).

Produkcja wodoru

Sercem HGU jest wielki piec-reformer, gdzie w 68 rurach katalitycznych, w temperaturze ok. 880°C zachodzi główna reakcja reformingu, w której z mieszaniny wsadu i pary wodnej powstaje gaz syntezowy, zawierający ok. 75% wodoru oraz tlenek węgla (CO), dwutlenek węgla (CO2) i nieprzereagowany metan. Spaliny opuszczające reformer mają temperaturę blisko 1100°C, więc rury katalityczne muszą być wykonane z bardzo odpornego stopu niklowo-chromowego. Gaz syntezowy po schłodzeniu zostaje skierowany do reaktora, w którym z CO powstaje CO2. Na koniec gaz wodorowy zostanie oczyszczony przy użyciu technologii PSA (ang. Pressure Swing Adsorption).

Warto dodać, że własności gazu ziemnego, zanim znajdzie się w rafinerii, są kontrolowane za pomocą chromatografu i przesyłane telemetrycznie. Zanim jednak gaz ziemny trafi do reformera, musi przejść przez reaktory odsiarczające, gdyż może zawierać (nie musi) niewielkie ilości organicznych związków siarki. Zostaną one przekształcone w siarkowodór, który następnie będzie pochłaniany przez złoża tlenku cynku. Oczyszczony gaz ziemny, po zmieszaniu z parą wodną, zostaje skierowany do pre-reformera, w którym następuje konwersja lekkich węglowodorów do metanu. Powstała mieszanina metanu i wodoru z parą wodną trafi do reformera.

Projekt EFRA (Efektywna Rafinacja) to budowa kilku nowych instalacji rafineryjnych oraz rozbudowa lub modernizacja istniejących instalacji i obiektów, dzięki którym znacznie pogłębi się przerób ropy naftowej w gdańskiej rafinerii. W ten sposób Grupa LOTOS będzie mogła wytworzyć dodatkowe 900 tys. ton wysokomarżowych produktów (głównie oleju napędowego oraz paliwa lotniczego) z tej samej ilości przerabianej ropy naftowej. Nominalne zdolności przerobowe rafinerii wynoszą ok. 10,5 mln ton.

Zakłada się, że po uruchomieniu instalacji Projektu EFRA rafineria stanie się bardziej elastyczna – będzie mogła rozszerzyć zakres przerabianych gatunków ropy naftowej oraz znacznie zredukuje produkcję ciężkiego oleju opałowego, równocześnie dostosowując produkcję asfaltów do bieżącego, sezonowego zapotrzebowania rynku. Powstanie również nowy produkt – koks naftowy.

Podstawowe instalacje Projektu EFRA realizowane są w ramach kontraktów wg formuły „pod klucz” przez włoską firmę KT SpA (Kinetics Technology). W grudniu 2018 r. przedstawiciele LOTOS Asfalt i KT SpA podpisali aneks do umowy dla zakresu DCU,w dokumencie m.in. potwierdzono termin uruchomienia kluczowej instalacji (DCU) do 31.05.2019. Całkowity budżet inwestycji pozostaje bez zmian.