NCBR, agencja wykonawcza ministra nauki i szkolnictwa wyższego, rozpoczął dziś nabór wniosków w XI konkursie programu LIDER, którego głównym celem jest poszerzenie kompetencji młodych naukowców w samodzielnym planowaniu, zarządzaniu oraz kierowaniu własnymi zespołami badawczymi, podczas realizacji projektów naukowych, których wyniki mogą być wdrożone w gospodarce.

- Program LIDER od samego początku cieszy się ogromnym zainteresowaniem wnioskodawców, co potwierdza rosnąca z każdym rokiem liczba aplikujących o środki. Wyraźnie widać, że młodzi, zdolni badacze na starcie kariery naukowej mają ambitne pomysły z potencjałem do komercjalizacji i zapał, by je realizować. Wychodząc naprzeciw ich możliwościom NCBR zwiększył budżet konkursu do 100 milionów złotych -  wyjaśnia prof. Grzegorz Wrochna, wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego. 

O środki – maksymalnie 1,5 miliona złotych - aplikować mogą doktoranci, nauczyciele akademiccy bądź osoby ze stopniem doktora, od uzyskania którego nie upłynęło 7 lat. Program nie narzuca ograniczeń związanych z dziedziną nauki, w której należy realizować projekt. Pozyskane finansowanie można przeznaczyć na badania aplikacyjne i/lub prace rozwojowe. Co ważne, projekt musi być realizowany we współpracy z jednostką, która zatrudni Lidera na okres realizacji projektu oraz jego zespół badawczy na okres pracy przy realizacji projektu. Nabór wniosków w XI konkursie potrwa do 16 marca 2020 roku.

NCBR wyróżnił najlepszych

W efekcie X edycji programu do zaszczytnego grona Liderów dołączyło 42 zdolnych badaczy, otrzymując łącznie niemal 60 milionów złotych na prowadzenie innowacyjnych badań. Na uroczystej Gali, 16 stycznia w Warszawie, odebrali oni wyróżnienia oraz symboliczne czeki z rąk wiceministra nauki i szkolnictwa wyższego prof. Grzegorza Wrochny oraz dyrektora NCBR dr. inż. Wojciecha Kamienieckiego.

- Laureaci programu to odważne osoby, które podjęły wyzwanie i chcą inicjować autorskie badania naukowe, tworzyć zespoły badawcze oraz zarządzać całym projektem. Dla nich to ogromna szansa i odpowiedzialność. Dla NCBR to perspektywa poszerzenia grona Beneficjentów o ambitną, wysoko wyspecjalizowaną kadrę, doskonale rozeznaną w ekosystemie polskich i światowych innowacji. Z kolei dla nas wszystkich to szansa na wynalazki, które zrewolucjonizują konkretne obszary naszego życia – komentuje nagrody dr inż. Wojciech Kamieniecki, dyrektor NCBR.

W X edycji swoje pomysły zgłosiło 233 młodych badaczy. Wśród projektów pojawiło się gros tych dotyczących nauk techniczno-inżynieryjnych, a co za tym idzie wzmocnieniu uległa pozycja uczelni technicznych jako miejsc, w których prowadzone są badania w ramach programu. Najlepiej oceniony został projekt innowacyjnej lekarki z Warszawy dr n. med. Elizy Głodkowskiej-Mrówki, która we współpracy z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym będzie pracowała nad diagnostyką nowych podtypów ostrej białaczki limfoblastycznej.

Dekada młodych naukowców

LIDER jest najdłużej trwającym programem w ofercie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju – nabory prowadzone są nieprzerwanie od 2009 roku. W tym czasie odbyło się dziesięć konkursów, w wyniku których 379 młodych naukowców – liderek i liderów w swoich dziedzinach, otrzymało niemal 427 milionów złotych na autorskie projekty badawcze. Średnia wartość grantu w programie wynosi 1,2 miliona złotych.

Kim jest statystyczny Lider? To 32-letni doktor nauk inżynieryjnych i technicznych, który realizuje swój projekt z partnerską uczelnią w dużym mieście. Jednak spoglądając na całość statystyk, dostrzec można wyraźnie, że każdy młody badacz ma szansę na sukces. Najmłodszy laureat konkursu miał 24 lata, a z grona wszystkich liderów aż 1/3 stanowią kobiety. Większość beneficjentów, zgłaszając się do programu, było już naukowcami z co najmniej kilkuletnim doświadczeniem w pracy badawczej, na ścieżce do samodzielności naukowej i posiadało stopień doktora. Z kolei osoby dzierżące tytuł zawodowy magistra lub równorzędny stanowiły 25% wnioskodawców i 14% beneficjentów. 

Laureaci programu LIDER zdecydowaną większość swoich projektów realizują w jednostkach naukowych – jako jednostkę goszczącą 73% z nich wybrało uczelnię, jednostkę organizacyjną Polskiej Akademii Nauk wybrało 14% laureatów, a 10% realizuje swoje projekty w instytutach badawczych. Około 1% ogólnej liczby beneficjentów realizowało projekty w przedsiębiorstwach. Jeśli chodzi o rozkład geograficzny, to dominują województwa z silnymi ośrodkami akademickimi - najwięcej Liderek i Liderów prowadzi badania w województwie mazowieckim i małopolskim. Tematyka projektów składanych w programie LIDER zdominowana jest przez nauki inżynieryjne i techniczne (najczęściej wybierano: elektrotechnikę, elektronikę, inżynierię informatyczną, inżynierię materiałową i inżynierię mechaniczną). Drugim co do popularności obszarem są nauki przyrodnicze, a trzecim – nauki medyczne i o zdrowiu.