Rok 2020 – jaki był?

Niewątpliwie to był rok pełen wyzwań, niespotykanych dotąd w historii orLen-u. zdominował go wirus sars-CoV-2, co wpłynęło na wiele branż, w tym rafineryjną. Pojawienie się koronawirusa spowodowało również wahania na globalnym rynku ropy, który przecież już wcześniej borykał się z wyzwaniami. sektor znajdował się pod presją, aby znacząco ograniczyć emisje dwutlenku węgla. Rozpoczęła się nowa era w transporcie morskim, w której maksymalna dopuszczalna zawartość siarki w paliwie bunkrowym wynosi obecnie 0,5%, zamiast 3,5%. Wprowadzono olej opałowy o bardzo niskiej zawartości siarki (VLsFo). Kraje odpowiadające za około połowę światowego zapotrzebowania na benzynę niedawno wprowadziły bardziej rygorystyczne specyfikacje dla tego produktu. Należy pamiętać, że budujemy koncern multienergetyczny, a globalna uwaga w coraz większym stopniu skupia się na potrzebie przyspieszenia przejścia na czystą energię w celu złagodzenia ryzyka związanego ze zmianą klimatu. Sektor energetyczny (w tym przemysł naftowy i gazowy) ze względu na swój znaczny ślad emisyjny jest w centrum zmian, ponieważ kraje na całym świecie wdrażają polityki mające na celu poprawę wydajności i zmniejszenie emisji dwutlenku węgla, a także wzrost popularyzacji pojazdów elektrycznych.

 

Co było najtrudniejsze?

Zapewnienie łańcucha dostaw oraz zagwarantowanie bezpieczeństwa społeczeństw. Ulepszanie i przekształcanie linii produkcyjnych, utrzymanie, a nawet przyspieszenie produkcji i zaspokojenie rosnącego popytu na produkty o znaczeniu krytycznym. Tak było również w przypadku PKN ORLEN, kiedy w naszym zakładzie w Jedliczu w krótkim czasie przestawiliśmy linię produkującą m.in. płyny do spryskiwaczy i rozpoczęliśmy wytwarzanie płynu do dezynfekcji. Naszym priorytetem było jak najszybsze nasycenie rynku. To się udało. To tylko jeden z przykładów na aktywne i skuteczne włączenie się ORLEN-u w działania rządu związane ze wzmacnianiem bezpieczeństwa sanitarnego kraju.

 

Jakie wydarzenie dla przemysłu rafineryjnego było najważniejsze?

Zmiany, które wpłyną na przyszłe pokolenia, czyli europejskie regulacje w zakresie środowiska. Mam tu na myśli europejski zielony Ład związany ze znacznym obniżeniem emisji już do roku 2030 oraz neutralnością emisyjną, a także gospodarkę obiegu zamkniętego wymuszającą na firmach wprowadzenie nowych modeli biznesowych.

 

Największy sukces dla PKN ORLEN?

Mimo trudnego czasu, w którym musieliśmy funkcjonować, tych sukcesów było wiele. Przyjęliśmy nową strategię, która wyznacza konkretne cele na najbliższe 10 lat, a co istotne – również konkretne inicjatywy, które umożliwią nam osiągnięcie tych celów. PKN ORLEN, jako pierwszy koncern paliwowy z europy Środkowej, zadeklarował osiągnięcie neutralności emisyjnej w 2050 roku. Będzie to możliwe dzięki redukcji emisji dwutlenku węgla do 2030 r. o 20% z obecnych aktywów rafineryjnych i petrochemicznych oraz o 33% CO₂/mwh z produkcji energii elektrycznej. rafineria w najbliższej dekadzie nadal pozostanie istotnym źródłem wartości, dlatego będziemy zwiększać efektywność energetyczną obecnie istniejących aktywów produkcyjnych. W nowych projektach rafineryjnych i petrochemicznych wykorzystywane będą najlepsze i najbardziej efektywne emisyjnie technologie. W perspektywie najbliższej dekady staniemy się jednym z wiodących producentów biopaliw w regionie, w tym zaawansowanych biopaliw drugiej generacji, z mocami produkcyjnymi na poziomie 2 mln ton rocznie. Fundamentem do dalszego rozwoju będą natomiast inwestycje w nisko- i zeroemisyjne źródła wytwarzania energii, w tym przede wszystkim energetykę wiatrową i fotowoltaikę. Grupa ORLEN będzie rozwijała również technologie wodorowe oraz rozbudowywała sieć dystrybucji paliw alternatywnych. W 2020 r. kontynuowaliśmy też z powodzeniem procesy akwizycyjne, które umożliwią nam dywersyfikację źródeł dochodów. Do naszej grupy dołączyła Energa, przejęliśmy kontrolę kapitałową nad Ruchem, otrzymaliśmy warunkową zgodę komisji europejskiej na przejęcie Grupy Lotos, zapowiedzieliśmy proces akwizycji PGNiG. Dzięki temu zbudujemy zdywersyfikowaną grupę, która skutecznie odpowie na wyzwania przyszłości.

 

Nowy rok zawsze oznacza nowe wyzwania. Jakie tym razem?

Nowa strategia wyznacza ambitne cele, ale są one realne do osiągnięcia. Na tym będziemy się koncentrować. Bo proces dekarbonizacji traktujemy jako szansę, a nie wyzwanie. Ze względu na dużą skalę i elastyczność naszych instalacji i zakładów przetwarzających ropę naftową na zaawansowane produkty możemy budować przewagę konkurencyjną w stosunku do tradycyjnych prostych rafinerii, skupiających się tylko na produkcji paliwa. Mamy duży potencjał do ograniczania kosztów i dalszego rozwoju w obszarze biopaliw, które będą nadal odgrywać ważną rolę w coraz bardziej zdekarbonizowanej przyszłości transportu. Stawiamy też na efektywną gospodarkę zasobami. Gospodarka o obiegu zamkniętym, poprzez odzysk surowców do produkcji rafineryjno-petrochemicznej, jest szansą na zmniejszenie zależności od kopalin i poprawę bezpieczeństwa energetycznego. Wiele rafinerii na świecie zauważyło, że aby zwiększyć swoje marże w okresie przejściowym, muszą zwiększyć wykorzystanie alternatywnych surowców i przejść na większą produkcję petrochemiczną. Wraz z tym posunięciem coraz większa liczba rafinerii zwraca się w kierunku technologii recyklingu odpadów, aby zapewnić zrównoważony surowiec. Szacuje się, że w latach 2021-2025 globalne zapotrzebowanie na ropę będzie rosło w średnim rocznym tempie nieco poniżej 1 mb/d1. Stąd petrochemia staje się coraz ważniejszym motorem napędowym. Wysiłki mające na celu poprawę zrównoważonego rozwoju przemysłu tworzyw sztucznych będą przeciwdziałać stałemu wzrostowi popytu ze strony konsumentów w krajach rozwijających się. Zakazy nałożone na tworzywa sztuczne jednorazowego użytku i recykling, nawet jeśli zostaną w pełni wdrożone, zastąpią jedynie bardzo skromne zapotrzebowanie na ropę. Do 2025 r. światowy popyt na ropę wzrośnie łącznie o 5,7 mb/d, przy czym Chiny i indie odpowiadają za około połowę wzrostu, stąd nasze działania w kierunku rozwoju obszaru petrochemicznego. Kolejnym elementem zrównoważonego rozwoju PKN ORLEN będzie mocne wejście na rynek paliw alternatywnych. Już rozwijamy elektromobilność, intensywnie przygotowujemy się do wdrożenia technologii wodorowych. Wybraliśmy wykonawcę hubu wodorowego we włocławku o mocy 600 kg /h, dzięki któremu zajmiemy wiodącą pozycję na polskim rynku paliw wodorowych wykorzystywanych w transporcie. Dzięki takim inwestycjom, uwzględniającym łańcuch dostaw, chcemy wprowadzić to paliwo jako transportowe dla autobusów i kolei, a stacje tankowania, w tym autostradowe, umożliwią korzystanie z niego również pojazdom osobowym. Jako firma energetyczna, obok rozwoju nisko- i zeroemisyjnych źródeł wytwarzania, uwzględniamy szerokie interdyscyplinarne podejście, mając na uwadze łańcuch dostaw uwzględniający emisję Co2 i jego zagospodarowanie, magazynowanie energii, jej dystrybucję w tym sieciami ciepłowniczymi. To wszystko wpisuje się w naszą strategię oraz w budowę bezpieczeństwa energetycznego kraju.

Wypowiedź pochodzi z czasopisma "Chemia Przemysłowa" nr 1/2021.