W Instytucie Badań Ciężkich Jonów (GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH) w Darmstadt zdobyto dowody potwierdzające istnienie pierwiastka o liczbie atomowej 117. Osiągnięcie, opisane w prestiżowym czasopiśmie naukowym "Physical Review Letters", to wynik pracy zespołu 72 fizyków, chemików i inżynierów z 11 państw świata, w tym z Polski. Obserwacja cząstek jądrowych świadczących o obecności atomów nowego pierwiastka była możliwa dzięki użyciu krzemowych dedykowanych detektorów paskowych z Instytutu Technologii Elektronowej (ITE) w Warszawie.

Krzemowe detektory

Sercem eksperymentu były krzemowe detektory naładowanych cząstek, które zostały specjalnie zaprojektowane do bloku detektora płaszczyzny ogniskowej FPDB (Focal Plane Detector Box) separatora TASCA (TransActinide Separator and Chemistry Apparatus) w GSI.

FPDB tworzą 3 różne konfiguracje detektorów wykonanych w ITE, z których główny to tzw. "stop detektor", detektory rejestrujące cząstki odbite od głównego detektora oraz detektor rejestrujące lekkie jony, które przedostały się przez główny detektor.

Rozpad alfa pierwiastka 117

W FPDB atomy pierwiastka 117, w rozpadach alfa przekształcały się w lżejsze pierwiastki o liczbach atomowych od 103 do 115, wśród których wykryto m.in. nowy izotop Lr-266 lorensa, pierwiastka o liczbie atomowej 103. Dokładna rejestracja powstających cząstek alfa umożliwiła rekonstrukcję łańcuchów rozpadu i identyfikację źródła.
Okazały się nim atomy pierwiastka 117.

Źródło: ITE