Holistyczne i wieloaspektowe podejście

Analiza i ocena bezpieczeństwa systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę(SZZW) jest zagadnieniem złożonym, obejmującym swym zakresem analizę potencjalnych zagrożeń, ich skutków oraz tzw. systemów (barier) bezpieczeństwa. Analizę prowadzi się przede wszystkim pod kątem bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentów wody, ale równiej zagrożeń wynikających z braku lub deficytu dostaw, a także zagrożeń dla środowiska. Proces ten powinien zawierać elementy analizy stanu istniejącego, jak również możliwych potencjalnych zagrożeń oraz procedur zabezpieczających i naprawczych.

Holistyczne i wieloaspektowe podejście do problemu, obejmuje kompleksowe zarządzanie bezpieczeństwem dostaw wody w kontekście człowiek - system techniczny - środowisko, a także bezpieczeństwo - zdrowie - środowisko. Takie podejście wychodzi naprzeciw zaleceniom Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w kontekście tzw. planów bezpieczeństwa wody (WSP-water safety plan), a także wytycznym europejskim odnośnie bezpieczeństwa zdrowotnego wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

Najogólniej przez pojęcie bezpieczeństwa systemu technicznego rozumie się zdolność systemu do ochrony jego nadrzędnych właściwości funkcjonalnych przed wewnętrznymi i zewnętrznymi zagrożeniami. W odniesieniu do konsumentów wody do spożycia, rozumiane jest jako prawdopodobieństwo uniknięcia zagrożenia, wynikającego ze spożycia wody o jakości niezgodnej z obowiązującym normatywem lub jej brakiem. Paradygmatem jest przyjęcie jako miary utraty bezpieczeństwa SZZW tzw. funkcji ryzyka, która opisuje zależność pomiędzy przyjętymi parametrami ryzyka].

Zarządzanie ryzykiem

Norma PN-ISO 31000 „Zarządzanie ryzykiem. Zasady i wytyczne” definiuje ryzyko jako kombinację następstw zdarzeń i związanego z nim prawdopodobieństwa jego wystąpienia. Natomiast wg normy ISO 9001: 2015, Systemy zarządzania jakością" ryzyko zostało zdefiniowane jako wpływ niepewności na funkcjonowanie systemów lub przedsięwzięć

W SZZW do podstawowych parametrów funkcji ryzyka należy: prawdopodobieństwo (ang. licelihood) zajścia zdarzeń niepożądanych (zagrożeń), parametr określający możliwe straty (skutki, szkody), jakie mogą wystąpić w wyniku zajścia zdarzenia niepożądanego oraz parametr określający podatność systemu (jego odporność) na zagrożenia (ang. vulnerability).

 

Prof. dr hab. inż. BARBARA TCHÓRZEWSKA-CIEŚLAK

Ukończyła studia na kierunku inżynieria środowiska na Wydziale Budownictwa, Inżynierii Środowiska Politechniki Rzeszowskiej. Stopień naukowy doktora nauk technicznych w dyscyplinie inżynieria środowiska, specjalność „instalacje sanitarne” uzyskała w 2002 r. na Wydziale Inżynierii Środowiska Politechniki Krakowskiej na podstawie pracy Analiza niezawodności podsystemu dostawy gazu ziemnego, stopień doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie inżynieria środowiska, specjalność „wodociągi i kanalizacja” otrzymała w 2012 r. na Politechnice Wrocławskiej na podstawie monografii habilitacyjnej Metody analizy i oceny ryzyka awarii w podsystemie dystrybucji wody. Postępowanie o nadanie tytułu profesora było realizowane przez Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej. Tytuł profesora otrzymała 10 maja 2020 roku.

Na Politechnice Rzeszowskiej pracuje od 1998 r. w Katedrze Zaopatrzenia w Wodę i Odprowadzania Ścieków na Wydziale Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architek tury, na początku jako asystent, od 2002 r. jako adiunkt, od 2012 r. jako profesor nadwyczajny PRz, a maja 2020 jako professor.

Od lipca 2018 r. pełni funkcję kierownika Katedry Zaoaptrzenia w OWde I Odprowadzania Ścieków.

Zainteresowania naukowe Pani prof. dr hab. inż. B. Tchórzewskiej - Cieślak dotyczą zagadnień związanych z szeroko pojętym bezpieczeństwem w gospodarce wodnej, w tym metod analizy, oceny i zarządzania ryzykiem oraz niezawodnością w eksploatacji systemów komunalnych.

Prof. d hab. inż. Barbara Tchórzewska-Cieślak jest autorem lub współautorem dziewięciu monografii naukowych, około 200 artykułów w czasopismach międzynarodowych i krajowych