Zwierzęcy instynkt

Chiny, Tiencin. Teren po eksplozji magazynów z chemikaliami, a na nim… porozstawiane klatki z królikami, kurami i gołębiami. Na taki kontrowersyjny pomysł wpadły tamtejsze władze, by uspokoić mieszkańców i pokazać, że zanieczyszczenia na miejscu sierpniowej katastrofy – w tym silnie toksyczny cyjanek – nie powodują zagrożenia dla ludzi. I choć zwierzęta przeżyły, pomysł wcale nie uspokoił Chińczyków, którzy w rezultacie uważali go za wielką propagandę.

Cóż, dawniej faktycznie obserwacja zwierząt mogła być pomocna w określeniu nadchodzącego niebezpieczeństwa. Pamiętamy chociażby szczury w kopalni, które jako pierwsze wyczuwały i alarmowały swoim zachowaniem górników o nadchodzącym zagrożeniu. Dziś również – choćby małże (stosowane np. w browarach czy stacjach uzdatniania wody) ostrzegają przed zanieczyszczeniem.

Obecnie jednak, rzadziej niż kiedyś, wspomagamy się „zwierzęcymi detektorami”, lecz opieramy na nowoczesnym sprzęcie. Człowiek niestety nie ma na tyle wyostrzonych zmysłów i instynktu i nie potrafi  przewidzieć nadchodzącego niebezpieczeństwa i mu zapobiec. Co więcej – to najczęściej on jest najsłabszym elementem w łańcuchu bezpieczeństwa. 

Jak podkreśla w rozmowie Witold Rusak, dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa Technicznego Grupy Azoty ZAK S.A.: „Jak na dłoni od lat widać, że tzw. czynnik ludzki jest dominującym powodem wypadków przy pracy przy coraz bardziej sprawnej, niezawodnej technologii, maszynach czy systemach IT. Stąd nie mam wątpliwości, że w zapewnieniu bezpieczeństwa czynnik ludzki, personalny jest i będzie kluczowy”.

Trend zwiększonego zaangażowania w bezpieczeństwo pracowników m.in. zakładów przemysłowych stale jednak rośnie. Przykładów jest wiele: Grupa Azoty wdraża audyty behawioralne pt. Program Obserwacji Bezpiecznych Zachowań STOP. Powołano również Centrum Edukacji Ratowniczej Grupy Azoty, którego zadaniem jest okresowe i specjalistyczne szkolenie strażaków oraz ratowników chemicznych. Z kolei w Elektrowni Dolna Odra, o czym czytamy w artykule Krzysztofa Chojnackiego, w sposób systemowy wdrażane są rozwiązania poprawiające bezpieczeństwo przeciwwybuchowe w oparciu o Zasady Zintegrowanego Bezpieczeństwa.

Jedno pozostaje pewne – w temacie bezpieczeństwa nigdy nie dojdziemy do doskonałości. Wypadki były, zdarzają się i będą zdarzać się wszędzie tam, gdzie pracują ludzie. Celem jest, by maksymalnie je ograniczać.

Aleksandra Grądzka-Walasz

Temat numeru: Bezpieczeństwo

Temat numeru: Bezpieczeństwo

Woda, ścieki, odpady

Nowoczesne zakłady

Utrzymanie ruchu