Ograniczenie nielegalnego importu

Jednym z działań ograniczających nielegalny import miało być wprowadzenie w 2014 r. konieczności uzyskania koncesji Prezesa URE na import paliw. Według przedstawionej przez Prezesa URE analizy ponad 200 złożonych wniosków, w większości złożyły je firmy nowo powstałe, bez historii działań gospodarczych. Można więc podejrzewać, że część tych firm może być wykorzystywana w nielegalnym handlu paliwami, a koncesja jest im potrzebna jako „przykrywka”, tj. do zasłonięcia działalnością legalną działalności nielegalnej. Ponadto osoby świadomie podejmujące import paliw, z zamiarem uniknięcia opodatkowania, mogą wcale o koncesję nie występować.

Oprócz bezpośrednich strat dla budżetu państwa, nielegalny obrót paliwami zaburza konkurencję i ma negatywny wpływ na funkcjonowanie rzetelnych przedsiębiorców, wywiązujących się uczciwie ze wszystkich zobowiązań. Zaburzenie konkurencji skutkuje mniejszymi przychodami i mniejszymi zyskami uczciwych przedsiębiorców (ze względu na utratę dotychczasowych rynków zbytu i wymuszoną konieczność eksportu), co ma negatywny wpływ na wysokość płaconych przez nich podatków.

Dokonywane od 2013 r. regulacje dotyczące funkcjonowania rynku paliwowego, w tym wprowadzenie koncesji na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą, nowe rozwiązania w systemie utrzymywania zapasów paliw, wprowadzenie przepisu o odpowiedzialności podatkowej nabywcy w szczególnych przypadkach oraz konieczność złożenia zabezpieczenia majątkowego w kwocie 10 mln zł, miały przyczynić się do ograniczenia nielegalnego obrotu paliwami ciekłymi w Polsce, prawidłowej realizacji obowiązków wynikających z przepisów regulujących obrót paliwami, a także zapewniać bezpieczeństwo i konkurencyjność polskiego sektora paliwowego.

Opisane w niniejszej Informacji ustalenia kontroli oraz prezentowane oceny dotyczą działań realizowanych w 2015 r. oraz I połowie 2016 r. Po wprowadzeniu pakietu paliwowego i pakietu energetycznego w III kwartale 2016 r. dały się zaobserwować silnie wzrostowe tendencje rynkowe w zakresie legalnej sprzedaży paliw ciekłych, w tym szczególnie oleju napędowego. Przełożyło się to na wzrost dochodów budżetowych z tytułu akcyzy i podatku VAT. Rekordowe zyski wykazały też dwie największe spółki sektora paliw ciekłych - PKN Orlen SA i Lotos SA. Utrzymanie się tych tendencji w 2017 r. będzie świadczyło, że walka z szarą strefą w sektorze paliwowym staje się skuteczna.