Czesław Siekierski, Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego zwrócił uwagę, że na ziemi będzie wkrótce 9-10 mld ludzi co oznacza, że produkcja rolna musi wzrosnąć o ok. 75%. Nie da się tego osiągnąć bez przemysłu chemicznego i środków ochrony roślin, którym UE stawia wysokie wymagania. Inwestowanie w coraz bardziej zrównoważoną produkcję żywności musi odbywać się wspólnym wysiłkiem wszystkich uczestników łańcucha dostaw żywności.

Odrębnym problemem jest kwestia postulowanych w ostatnim czasie na szczeblu europejskim zakazów niektórych środków ochrony. Rozumiejąc argumenty środowiskowe należy jednak wskazać na konieczność zapewnienia europejskim rolnikom nowych, lepszych środków, które zastąpiłby dotychczasowe. W przeciwnym razie nasze rolnictwo przegra konkurencję z głównymi globalnymi producentami rolnymi i staniemy się uzależnieni od importu żywności, przy produkcji której nie stosuje się europejskich standardów, zaznaczył Europoseł Siekierski.

Uczestnicy dyskusji zgodzi się, że dostęp do skutecznych preparatów jest szczególnie ważny z punktu widzenia rolników z krajów Grupy Wyszehradzkiej. Laszlo Vasa z Instytutu Spraw Zagranicznych i Handlu Węgier podkreślił, że potrzeba więcej współpracy pomiędzy krajami regionu, szczególnie w Parlamencie Europejskim. W kwestii regulacji unijnych mamy wspólne interesy, a często brakuje mocnego głosu Europy Środkowo - Wschodniej w Brukseli.

Nadmierne restrykcje wspierają rozwój szarej strefy

Środki ochrony roślin to obok lekarstw najbardziej kontrolowana i uregulowana prawnie gałąź przemysłu chemicznego. Wprowadzenie nowego preparatu na rynek oznacza około 10 lat pracy, ponad 100 różnego rodzaju badań i kilkadziesiąt tysięcy stron dokumentacji. Analiza kwestii bezpieczeństwa stanowi średnio 30% kosztów związanych z wprowadzaniem do sprzedaży nowej substancji czynnej. Firmy innowacyjne, takie jak BASF Polska, dążą do opracowywania nowoczesnych produktów jak najbardziej przyjaznych dla środowiska. BASF rozwija innowacje wspólnie z polskimi firmami, min. Grupą Azoty czy ADOB. Barierą w rozwijaniu innowacyjnych produktów jest brak dobrego prawa, gwarantującego przemysłowi chemicznemu stabilne funkcjonowanie.

Z punktu widzenia producentów, ale także rolników, najważniejsze, aby prawo było przewidywalne, a o kształcie regulacji decydowały dowody naukowe, nie kwestie polityczne – podkreślił Cezary Urban, Dyrektor Działu Środków Ochrony Roślin BASF Polska i Przewodniczący Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin.

Zwrócił również uwagę, że nadmierne restrykcje prowadzą często do odwrotnych skutków. Rolnicy pozbawieni możliwości korzystania ze skutecznych metod ochrony, stosują w nadmiarze pozostałe preparaty chemiczne o innym zastosowaniu lub sięgają po środki ochrony z nielegalnego źródła.

Jedna butelka podrobionego środka może spowodować szkody w całym areale upraw. Na szarej strefie branża traci blisko 100 mln euro rocznie. Straty budżetu państwa tylko z tytułu VAT to ok. 40 mln zł. Legalne środki ochrony roślin, to przebadane preparaty i stosowane zgodnie z zaleceniami nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi czy środowiska – dodał Cezary Urban.

Jacek Janiszewski, były minister rolnictwa, zaznaczył, że potrzeba stabilnych regulacji w rolnictwie łączy kraje regionu, a prawo nie powinno być uchwalane pod wpływem emocji. Przypomniał, że w latach 60-tych Europa odpowiadała za 44% zabezpieczenia żywnościowego świata, podczas gdy dziś, pomimo podwojenia produkcji, jest to tylko 24%.

Rolnictwo a ochrona przyrody

Na potrzebę promocji dobrych praktyk rolniczych zwróciła uwagę Patrycja Adamska, Patrycja Adamska reprezentująca UNEP/GRID-Warszawa, organizację realizującą w Polsce misję Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UN Environment).UNEP/GRID Polska, agendy ONZ zajmującej się ochroną środowiska naturalnego. Jej zdaniem pogodzenie rozwoju rolnictwa z ochroną przyrody to duże wyzwanie, a promowanie dobrych praktyk pomaga mu sprostać. Jako społeczeństwo mamy wspólny interes w dbaniu o środowisko naturalne, od jego stanu zależy bowiem zarówno jakość plonów rolników, jak i zdrowie nas wszystkich. Promowanie dobrych praktyk rolniczych, takich jak m.in. tworzenie zielonej infrastruktury, wspieranie populacji zapylaczy i ptaków, integrowana ochrona roślin oraz bezpieczne korzystanie ze środków ochrony, powinno być wspólnym zadaniem administracji, przemysłu chemicznego i organizacji społecznych.

Da się pogodzić opłacalność rolnictwa z ochroną przyrody – podkreśliła Patrycja Adamska.