Od ponad roku mamy do czynienia z ogromnym wzrostem cen energii. Jest on praktycznie czterokrotny, co powoduje, że koszty produkcji, zwłaszcza przedsiębiorstw z branż energochłonnych, np. produkcyjnych, wzrosną czterokrotnie, co znacząco zwiększa ryzyko obniżenia wyników spółek. To jest na tyle istotny element, że potrafi zmniejszyć wyniki spółek o 50 proc. Jest to ogromny problem, który również bardzo ciężko zaadresować, kupując energię na rynku – mówi agencji Newseria Biznes Zbigniew Prokopowicz, prezes zarządu firmy Luneos.

Prognozy na kolejne miesiące nie są optymistyczne. Gazprom już zapowiedział, że w sezonie grzewczym ceny rosyjskiego gazu dla Europy wzrosną co najmniej o 60 proc. Z kolei kraje odcięte od rosyjskich dostaw – dobrowolnie lub przez Gazprom – szukają alternatywnych źródeł, co często oznacza wyższe ceny surowca. Stąd coraz większe zainteresowanie biznesu działaniami zmierzającymi do odchodzenia od energii pochodzącej z paliw kopalnych.

Koszt wytworzenia energii ze źródeł OZE jest zdecydowanie niższy niż z paliw kopalnych, czyli gazu czy węgla. Po drugie, firmy realizując swoją własną instalację fotowoltaiczną wraz z magazynem energii, są w stanie zaoszczędzić znaczną część kosztów związanych z kosztami dystrybucji i opłat mocowych. Czyli nie tylko obniżyć koszty wytworzenia, ale również koszty związane z dystrybucją energii – wyjaśnia Zbigniew Prokopowicz.

Transformacja energetyczna spółek giełdowych już się rozpoczęła. Jest to dalej etap stosunkowo wczesny, natomiast tempo uległo znacznemu przyspieszeniu w ostatnich miesiącach. Możemy więc powiedzieć, że kula śniegowa zaczęła się toczyć i będzie toczyć się coraz mocniej – ocenia Michał Kozłowski, wiceprezes Luneosu.

Z badania firmy przeprowadzonego na podstawie raportów niefinansowych oraz sprawozdań zarządów giełdowych spółek wynika, że większość z nich korzysta z energii pochodzącej z OZE lub inwestuje w takie źródła. Zdecydowanie bardziej zaangażowane w transformację energetyczną są duże spółki. To również największe firmy notowane na warszawskiej giełdzie częściej mają plany związane z zielonymi inwestycjami. Połowa spółek z WIG20 planuje albo już inwestuje we własną energię pochodzącą z OZE. Wśród notowanych w indeksie mWIG40 podmiotów ten odsetek wynosi 40 proc. Dla porównania w sWIG80 jest to jedynie 26 proc. badanych firm.

Nie byliśmy zdziwieni rezultatami naszej analizy, że zaangażowanie firm jest większe w przypadku większych podmiotów gospodarczych. Jest to niejako naturalne, ponieważ to firmy, które były elementami szerszych łańcuchów dostaw, kooperantami wielkich światowych koncernów, w związku z tym tematy związane z koniecznością transformacji energetycznej przyszły do większych firm w pierwszej kolejności. Natomiast również wśród podmiotów średnich i mniejszych to zaangażowanie jest zauważalne – mówi Michał Kozłowski.

Jak podkreśla, to właśnie segment MŚP powinien jednak przyspieszyć inicjatywy na rzecz zielonej transformacji: czy to inwestycje we własne źródła, czy to pozyskiwanie zielonej energii ze źródeł zewnętrznych, czy poprawę efektywności energetycznej w firmie.

Firmom, które myślą o transformacji energetycznej, poradziłbym, żeby nie zwlekały z podjęciem inicjatyw i działań w tym zakresie. Przygotowanie własnych źródeł energii czy jakiekolwiek inicjatywy związane z transformacją energetyczną wymagają pewnego czasu. Im szybciej te działania będą podjęte, tym szybciej będzie możliwe osiągnięcie oszczędności kosztowych, czyli zapewnienie energii po znacznie rozsądniejszym koszcie w długim terminie i również zaadresowanie tego tematu, który jest bardzo dużą bolączką firm, podmiotów gospodarczych w obecnym okresie, czyli olbrzymiej niepewności związanej z kosztami energii – mówi wiceprezes Luneosu.

Niepewność związana z kosztami oznacza dla firm także dużą niepewność prowadzenia działalności gospodarczej. Tym bardziej że firmy spodziewają  się znacznego spowolnienia w gospodarce polskiej i światowej. Niepokojące są już ostatnie dane GUS na temat krajowego PKB. W II kwartale PKB niewyrównany sezonowo był o 5,3 proc. wyższy niż rok wcześniej. Z kolei wyrównany sezonowo był wyższy o 4,5 proc. w ujęciu rocznym, ale w ujęciu kwartalnym spadł o 2,3 proc.

W ostatnich dwóch–trzech miesiącach odbyłem około 60 spotkań z przedsiębiorcami, właścicielami firm, prezesami i na ich ustach są dwa tematy: po pierwsze, nadchodzący kryzys i spowolnienie gospodarcze, które się przełoży z pewnością na zmniejszoną sprzedaż i wyniki tych spółek. A na dodatek właśnie mamy element znaczącego wzrostu kosztu energii, który się przełoży na znacząco wyższe koszty i również obniżenie wyników. To jest powód, dlaczego większość firm dzisiaj myśli o tym, w jaki sposób obniżyć koszty – mówi Zbigniew Prokopowicz.

Problem w tym, że w niepewnym otoczeniu gospodarczym, oczekując spowolnienia, część firm może się wstrzymywać z inwestycjami. Nawet jeśli miałyby one długoterminowo obniżyć koszty i zwiększyć niezależność energetyczną biznesu.

Są na rynku rozwiązania, które umożliwiają realizację praktycznie wszystkich tego typu inicjatyw bez konieczności ponoszenia wydatków kapitałowych po stronie firmy. Chociażby rozwiązania w zakresie technologii czy dostaw rozwiązań as a service, które umożliwiają wdrożenie elementów związanych z transformacją energetyczną w formule usługi z inwestycją po stronie partnera, który się profesjonalnie tym zajmuje – mówi Michał Kozłowski.

Zdecydowanie rośnie zainteresowanie naszym produktem, który realizuje te projekty właśnie w formule as a service – mówi prezes zarządu Luneosu.

Chodzi m.in. o usługi związane z przygotowaniem, finansowaniem, realizacją oraz obsługą serwisową takich projektów jak instalacje fotowoltaiczne, magazynowanie energii, oświetlenia LED czy pomp ciepła. Przedsiębiorstwo korzysta ze wsparcia, opłacając za to abonament. Grupa Luneos inwestuje także w budowę farm fotowoltaicznych i farm wiatrowych o skali przemysłowej (w ramach Luneos Green Energy, joint venture ze szwajcarskim funduszem SUSI Partners), dzięki czemu możliwe będzie dostarczanie do biznesu energii odnawialnej.